مقدمه و هدف: هدف از مطالعه حاضر شناسایی لانه های لاروی کولیسیده ها و نیز گونه های جدید برای تعیین پراکندگی کولیسیده ها در سطح استان همدان بود.

روش کار: این مطالعه توصیفی ـ مقطعی در 6 منطقه از استان همدان در طی سال 1389 انجام گرفت. روش نمونه گیری به روش ملاقه زنی و با ملاقه ای استانداردبود . نمونه های صید شده با محلول لاکتو فنل کنسرو شده و همراه مشخصات و کدهای مربوطه به محل آزمایشگاه حشره شناسی پزشکی دانشگاه تهران منتقل شد. همچنین تشخیص دقیق Culex pipiens از طریق بررسی ژنیتالیای نر این گونه امکان پذیر گردید.آنالیز داده ها با نرم افزار آماری SPSS ویرایش 11.5 انجام گرفت.

نتایج: در مجموع 4751 عدد لارو پشه در سه جنس Anopheles ،Culex و Culista در 9 گونه شامل An. superpictus ، An.maculipennis sl وAn.Claviger ،Cx.pipiens ، Cx.theileri ، Cx.hortensis وCx.prexiguus Cu.longiareolata ،Cu.subochrea در 36 زیستگاه لاروی جمع آوری و تشخیص داده شد. در میان لارو پشه های صید شده، pipiens . Culex با 58 درصد و Culista. subochrea با 0.4 درصد بیشترین و کمترین گونه های صید شده را تشکیل می دادند.

نتیجه نهایی: در این مطالعه گونه Culex pipiens غالب منطقه گزارش شد. بر اساس شکل ژنیتالیای نر در این مطالعه از میان گونه های کمپلکس Culex pipiens تنها گونه Cx. pipiens تشخیص داده شد. وجود گونه های Anopheles claviger و Culex prexiguus برای اولین بار در این منطقه گزارش گردید. لزوم انجام مطالعات انحصاری، جهت تشخیص گونه های کمپلکس آنوفل ماکولی پنیس با استفاده از روشهای تجزیه وتحلیل مولکولی و مورفولوژی تخم در آینده ، تاکید میگردد.