سمیه صادقی محب، رقیه عباسعلی پورکبیره، محمد تقی گودرزی، علیرضا نوریان، نسرین ضیا مجیدی،
دوره ۲۴، شماره ۲ - ( مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان-تابستان ۱۳۹۶ )
چکیده
مقدمه: رتینوپاتی یکی از مهم‌ترین عوارض دیابت ملیتوس می‌باشد که در نتیجه هیپرگلیسمی مزمن، استرس اکسیداتیو و التهاب ایجاد می‌شود. فاکتور رشد توموری (TGF-β۲) یکی از فاکتورهای مهم دخیل در مسیر التهاب ناشی از هیپرگلیسمی می‌باشد. از طرفی سیر به عنوان یک ترکیب گیاهی پرمصرف در رژیم غذایی ایرانیان به حساب می‌آید که اثرات هیپوگلیسمیک و آنتی اکسیدانی دارد، لذا در این مطالعه اثرات عصاره آبی این گیاه در میزان بیان ژن و پروتئین TGF-β۲ در رت های دیابتی نوع ۱ مورد مطالعه قرار گرفته است.
روش کار: در این مطالعه تجربی بیست و چهار رت نر نژاد ویستار به چهار گروه ۶ تایی کنترل سالم، دیابتی نوع ۱، دیابتی نوع ۱ درمان شده با عصاره سیر و کنترل سیر تقسیم شدند. برای القا دیابت از استرپتوزوتوسین (۶۵mg/kg) (STZ) استفاده شد و هفت روز بعد از تزریق، میزان قند خون در رت ها توسط گلوکومتر اندازه گیری شد. قند بالاتر از mg/dL ۳۰۰ به عنوان دیابت نوع ۱ در نظر گرفته شد. تیمار رت ها توسط عصاره آبی سیر (۱۰۰g/۱ml) به صورت گاواژ به مدت ۳۰ روز انجام شد. در پایان زمان تیمار، نمونه سرم آنها جداسازی شد و جهت سنجش میزان گلوکز در ۲۰º C- ذخیره گردید. همچنین چشم رت ها و سپس بافت شبکیه آنها سریعاً خارج شد و در ۷۰º C- برای بررسی بیان ژن و میزان پروتئین، ذخیره شد. جهت بررسی بیان ژن، استخراج RNA، سنتز cDNA و Real time PCR انجام شد. جهت سنجش میزان پروتئین TGF-β۲ از روش الایزا استفاده شد.
یافته‌ها: میزان بیان ژن TGF-β۲ در رت های دیابتی، افزایش ۳۷/۱ برابری را نسبت به گروه کنترل نشان داد، در حالیکه در رت های دیابتی تیمار شده با عصاره سیر، کاهش ۹۶/۱ برابری نسبت به گروه دیابتی درمان نشده مشاهده گردید. میزان پروتئین TGF-β۲ در رت های دیابتی، افزایش ۰۸/۳ برابری را نسبت به گروه کنترل نشان داد، در حالیکه در رت های دیابتی تیمار شده با عصاره سیر، کاهش ۵۶/۲ برابری نسبت به گروه دیابتی درمان نشده مشاهده گردید.
نتیجه گیری: عصاره سیر سبب کاهش معنی دار سطح TGF-β۲ در بافت شبکیه رت های دیابتی شده است. از آنجائیکه TGF-β۲ یک فاکتور اساسی در ایجاد التهاب و آسیب به شبکیه می‌باشد، لذا می‌توان انتظار داشت که مصرف سیر، با کاهش میزان این پروتئین بتواند در تقلیل عوارض دیابت مؤثر باشد.
