مقدمه و هدف : بیماریهای عروق کرونر دومین علت مرگ ومیر در زنان بالاتر از ۴۰ سال است.زمینه های اصلی بروز بیماریهای قلبی در زنان شامل سن بالای ۵۵ سال ، هیپرلیپیدمی ، دیابت ،مصرف دخانیات و افزایش فشار خون است. همانطور که می دانیم سطح لیپوپروتئین ها درحاملگی بطور فیزیولوژیک ولی قابل توجه تدریجاً افزایش می یابد و در هفته ۳۶ به حداکثر می رسد. هیپرکلسترومی ناشی از بارداری ممکن است آتروژن باشد. در این مطالعه به بررسی و تعیین ارتباط این مسئله که آیا هیپرلیپیدمی های مکرر در اثر تعدد زایمان می تواند زمینه ساز بروز بیماریهای عروق کرونر در زنان بالاتر از ۵۰ سال باشد پرداخته شده است.

روش کار : این مطالعه موردی ـ شاهدی بر روی ۲۳۰ زن بالاتر از ۵۰ سال انجام گردید. ۱۱۵ نفر از این بیماران به عنوان گروه مورد در بخش قلب بیمارستان اکباتان همدان بستری بودند و در مقابل ۱۱۵ نفر از بیماران بستری در بخشهای گوارش و جراحی که در بررسی و مشاوره قلب سالم بودند، به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شدند. معیارهای ورود به مطالعه نداشتن ریسک فاکتورهای شناخته شده بیماریهای کرونر شامل افزایش فشار خون ، دیابت ، هایپرلیپیدمی ، چاقی ، سابقه خانوادگی بروز زودرس بیماریهای عروق کرونر ،سابقه استعمال سیگار به طور فعال و غیر فعال ، شخصیت تیپ A و سابقه مصرف هورمونهای جنسی بعد از یائسگی (HRT) بود . اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه تکمیلی جمع آوری گردید و با نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج : میانگین سن اولین بارداری در گروه مبتلایان ۱۶,۰۹±۲ سال و در گروه غیر مبتلا ۱۶,۳±۲ سال بود که از نظر آماری معنی دار نبود (P>۰,۰۵). میانگین تعداد بارداری در گروه مبتلا ۷,۵±۳,۱ و در گروه غیر مبتلا ۵.۹±۱,۹ بار بود (P<۰,۰۰۱). میزان میانگین کلسترول HDL ، LDL در گروههای مورد و شاهد به ترتیب ۱۶۴,۲ در مقابل ۱۶۴.۱ ، ۱۰۲.۶ در مقابل ۱۰۵.۴ و ۳۴.۵ در مقابل ۴۰.۵ بود.

نتیجه نهائی : مواجهه با هیپرلیپیدمی مکرر در اثر تعدد حاملگی می تواند در بروز خطر بیماریهای عروق کرونر مطرح باشد بطوری که زایمان ۴ بار و بالاتر از آن افزایش خطر قابل توجهی را به فرد تحمیل می کند. در این مطالعه، سن اولین بارداری نقشی در بروز بیماریهای قلبی ـ عروقی نداشت.