۸ نتیجه برای توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی
امیر اسکندرلو، وحید سرتیپی، کریم قاضی خانلو ثانی،
دوره ۱۹، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۱ )
چکیده
مقدمه هدف: سوراخ چانه ای به عنوان بخشی از فک پایین که دارای دسته جات عصبی و عروق خونی می باشد، دارای
اهمیت بیولوژیک خاصی است. بررسی پیش از جراحی تصاویر بدست آمده از سی تی اسکن با باریکه مخروطی
(Cone Beam Computed Tomography CBCT) می تواند در پیشگیری از بروز صدمات احتمالی به سوراخ چانه ای و ساختارهای همراه موثر باشد. لذا این مطالعه در نظر دارد موقعیت آناتومیک و شکل هندسی دهانه سوراخ چانه ای در تصاویر CBCT را مورد بررسی قرار دهد.
روش کار: در این مطالعه توصیفی تعداد ۸۵ تصویر CBCT اخذ شده از بیماران (توسط دستگاههای Planmeca promax ۳D و New Tom) مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی یا مراکز خصوصی شهر همدان مورد بررسی قرار گرفت. تصاویر مورد مطالعه شامل موارد بدون سابقه کشیدن دندانهای پرمولر اول و پرمولر دوم درهر دوسمت راست و چپ بود که از نظرشکل هندسی دهانه سوراخ
چانه ای، زاویه کانال منتهی به سوراخ چانه ای نسبت به پلیت باکال فک پایین، فاصله بردر تحتانی سوراخ چانه ای تا بردر تحتانی فک پایین، موقعیت سوراخ چانه ای نسبت به ریشه دندانهای مجاور و میزان شیوع سوراخ فرعی سوراخ چانه ای بررسی شدند.
نتایج: میانگین زاویه کانال منتهی به سوراخ چانه ای سمت راست در مردان و زنان به ترتیب ۱۳۰,۱ و ۱۲۳.۳ درجه و سمت چپ در مردان و زنان به ترتیب ۱۳۳.۷ و ۱۲۳.۸ درجه محاسبه شد. میانگین فاصله بردر تحتانی سوراخ چانه ای تا بردر تحتانی فک پایین سمت راست در مردان و زنان به ترتیب ۱۳.۳ و ۱۲.۴ میلیمتر و سمت چپ در مردان و زنان به ترتیب ۱۳.۶ و ۱۲.۷ میلی متر تعیین شد. همچنین ارتباط معنی دار آماری بین جنس و زاویه کانال منتهی به سوراخ چانه ای نسبت به پلیت باکال مشاهده شد.
نتیجه نهایی: با توجه به تنوع، موقعیت و شکل سوراخ چانه ای، زاویه کانال منتهی به سوراخ چانه ای نسبت به پلیت باکال و وجود سوراخ فرعی سوراخ چانه ای، بررسی تصاویر CBCT پیش از قرار دادن ایمپلنت ضروری می باشد.
معصومه ابراهیمی، زهرا محمدزاده، فرامرز بابازاده،
دوره ۱۹، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۱ )
چکیده
مقدمه: سنترال ژانت سل گرانولوما تومور نسبتاً ناشایع و غیر نئوپلاستیک با اتیولوژی نامشخص می‌باشد که معمولاً در کودکان گزارش شده است . در سالهای اخیر استفاده از تکنیک تصویربرداری توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی
(Cone Beam Computed Tomography CBCT) ، درتشخیص دقیق ضایعات فکین توصیه شده است. هدف از مطالعه حاضر گزارش یک مورد از کاربرد تکنیک CBCT در تشخیص و درمان سنترال ژانت سل گرانولوما می باشد.
معرفی بیمار: پسری ۶ ساله با شکایت از تورم بدون درد در سمت راست صورت که از سه ماه قبل ایجاد شده بود، به بخش دندانپزشکی کودکان دانشکده دندانپزشکی مشهد ارجاع داده شد. ضایعه دارای قوامی سخت و سطحی صاف بود. برای بررسی دقیق‌تر ناحیه، تصویر برداری CBCT از ناحیه انجام شد که در تصاویر حاصل اتساع کورتکس استخوان و وسعت ضایعه در ابعاد باکالی- لینگوالی و مزیالی-دیستالی به طور دقیق نمایان شد.
نتیجه نهایی: در نمای رادیوگرافی که ۱۲ ماه بعد از عمل جراحی تهیه گردید، بازسازی و رشد استخوانی و عدم وجود علائمی از عود مشاهده گردید.
امیرفرهنگ میراسماعیلی، نسرین فرهادیان، وحید ملاباشی، عباس مقیم بیگی، فائزه یوسفی،
دوره ۱۹، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۱ )
چکیده
مقدمه و هدف: دندان های کانین ماگزیلا نقش مهمی در زیبایی و فانکشن دارند. درمان بیماران با کانین نهفته ماگزیلا نسبت به سایر بیماران ارتودنسی دشوارتر بوده و نیاز به صرف زمان بیشتری دارد. هدف از این مطالعه تعیین شاخص دشواری درمان ارتودنسی دندان کانین نهفته ماگزیلا در توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی (CBCT) بر اساس نظر متخصصین ارتودنسی می باشد.
روش کار: در این مطالعه مقطعی، نه فاکتور موثر بر سختی درمان در CBCT ۳۶ بیمار با ۵۰ کانین نهفته با استفاده از برنامه Dolphin ۳D اندازه گیری شد. نه تصویر به دست آمده از بیماران به همراه اندازه گیری های انجام شده بر روی وب سایت طراحی شده به این منظور قرار داده شد. از ۱۰ ارتودنتیست خواسته شد که سختی رویش کانین نهفته را از ۱ تا ۱۰ درجه بندی کنند. همچنین از آنها خواسته شد که میزان تاثیر هر یک از متغیر ها در درمان را نیز از ۱ تا ۵ ارزیابی کنند. رگرسیون خطی با اثرات تصادفی در مرحله اکتشافی و رگرسیون خطی ساده در مرحله ایجاد مدل مورد استفاده قرار گرفت.
نتایج: میانگین سن بیماران ۵,۸±۱۹.۰۸ سال و میانگین تجربه کلینیکی متخصصین ۱۲.۰۲±۲۲.۷ سال بود. سه متغیر در مرحله اکتشافی و ۲ متغیر در مرحله ایجاد مدل حذف شدند. فاصله عمودی تا پلن اکلوزال (P=۰.۰۰۰)، همپوشانی در نمای فرونتال (P=۰.۰۰۰)، زاویه با پلن اکلوزال (P=۰.۰۲۹) ، Dilaceration (P=۰.۰۰۰) و چرخش (P=۰.۰۲۹) رابطه معنی داری با شاخص دشواری درمان داشتند.
نتیجه نهایی: سختی درمان کانین نهفته ماگزیلا می تواند به صورت کمی با اندازه گیری متغیر ها از روی تصاویر CBCT اندازه گیری شود.
بیژن حیدری، سامان فلاحی، فرناز فیروز، جواد فردمال، سحر موسوی، میثم خالصی، حافظ آریامنش،
دوره ۲۰، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۲ )
چکیده
مقدمه و هدف: بررسی کیفیت استخوان قبل از درمان کاری است حیاتی لذا هدف از این مطالعه ارزیابی کیفیت استخوان با میزان دانسیته حاصل از توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی (Cone-beam computed tomography CBCT) و تعیین رابطه بین دانسیته استخوان و ثبات اولیه ایمپلنت های دندانی می باشد.
روش کار: در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی ۳۲ ایمپلنت در استخوان تازه گوسفند قرار داده شد. دانسیته استخوانی محل های دریافت کننده ایمپلنت توسط CBCT تعیین گردید.میزان تورک ورود حداکثر هر ایمپلنت ثبت گردید و ثبات توسط Osstell اندازه گیری شد. از ضریب هم بستگی اسپیرمن برای بررسی هم بستگی بین متغیر ها استفاده شد.
نتایج: میانگین دانسیته استخوان، تورک ورود و مقادیر Osstell به ترتیب ۱۶۶,۶۱۴ ± ۱۴۸۱.۷۸، ۱۶.۳۳۰ ±۷۴.۶۹ و ۴.۰۲۵ ± ۷۳.۷۸ نیوتن بر سانتیمتر مربع بود. از لحاظ آماری رابطه معنی داری بین متغیر ها یافت نشد.
نتیجه نهایی: کیفیت استخوانی ارزیابی شده توسط CBCT رابطه معنی داری با ثبات اولیه ایمپلنت ها نشان نداد.
امیر اسکندرلو، عباس شکری، آیدین صالحی میلانی، محمدرضا جمالپور، کریم قاضی خانلو ثانی،
دوره ۲۴، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۶ )
چکیده
سابقه و هدف: هنگام قراردادن ایمپلنت در مندیبل، نواحی بحرانی آناتومیکی داریم که از آن جمله می‌توان به کانال آلوئولار تحتانی، سوراخ چانه‌ای و ریشه دندانهای مجاور اشاره کرد. تا چندی پیش تصاویر دوبعدی حاصل از رادیوگرافی‌های پری‌اپیکال، پانورامیک و توموگرافی معمولی به‌عنوان یک استاندارد در ارزیابی استخوان و قراردهی ایمپلنت در آن محسوب می‌شدند. CBCT (Cone Beam Computed Tomography) روش جدید تصویربرداری است که دارای مزایایی نسبت به سایر روشها می‌باشد؛ از این رو، بر آن شدیم تا به بررسی دقت دو سیستم CBCT (Promax ۳D ساخت کمپانی Planmeca فنلاند و Newtom ۳G ساخت ایتالیا) به لحاظ اندازه‌گیری فواصل آناتومیک در مندیبل بپردازیم.
مواد و روشها: در این مطالعه تجربی از ۶ مندیبل خشک جهت اندازه‌گیری ارتفاع و عرض استخوان در ۶ ناحیه استفاده گشت. همچنین از کولیس به‌عنوان Gold Standard بهره گرفته شد و فواصل مورد نظر پس از اندازه‌گیری با کولیس توسط سولفات باریم (به‌عنوان یک ماده اوپاک) مارکر‌گذاری گردیدند. سپس، مندیبل‌ها توسط دو سیستم CBCT اخیر اسکن شدند و فواصل مورد نظر توسط دو مشاهده‌گر (متخصص رادیولوژی دهان، فک و صورت) تحت شرایط یکنواخت و به کمک نرم‌افزارهای مربوط به هر دستگاه اندازه‌گیری گردیدند. در ادامه، نتایج حاصل از سیستم‌های CBCT توسط تست ANOVA یا آنالیز واریانس چند‌متغیره (Multivariate Analysis) با استفاده از Gold Standard مقایسه شدند.
یافته‌ها: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، هر دو سیستم اندازه‌گیری Promax ۳D و Newtom ۳G (در هر سه F.O.V) در محاسبه ارتفاع مندیبل، دقت بالایی نزدیک به کولیس داشتند؛ درحالی که در اندازه‌گیری ضخامت باکولینگوال، Promax ۳D به کولیس نزدیک‌تر بود و نسبت به Newtom ۳G (هر سه F.O.V) دقت بیشتری داشت (۰۰۱/۰>P)؛ بنابراین سیستم Promax هم در سنجش ارتفاع و هم در سنجش عرض باکولینگوال دارای دقتی نزدیک به Gold Standard می‌باشد.
نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که دو تکنیک Promax ۳D و Newtom ۳G (در هر سه F.O.V) از دقت اندازه‌گیری قابل قبولی در حد میلیمتر برخوردار بوده و دارای توانایی اندازه‌گیری ابعاد طولی و عرضی مورد نیاز برای پایه‌ریزی طرح درمان می‌باشند.
فاطمه سالمی، عباس شکری، حامد کرکه‌آبادی، لیلی تاپاک، منا بشری،
دوره ۲۵، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۷ )
چکیده
سابقه و هدف: آماده‌سازی کانال ریشه دندان یکی از مراحل اصلی در درمان اندودنتیکس می‌باشد. فایل‌های روتاری نیکل تیتانیوم (NiTi) موجب کاهش خطا در شکل‌دهی کانال‌های انحنادار می‌شوند. در این ارتباط، مطالعه حاضر با هدف مقایسه ترانسپورتیشن دو سیستم روتاری رسیپروک (Reciproc) و نئولیکس (Neolix) در کانال‌های انحنادار توسط سیستم توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی (CBCT: Cone Beam Computed Tomography) انجام شد.
مواد و روشها: در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی ۷۰ دندان پره‌مولر انحنادار انسانی کشیده‌شده از بیماران بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی همدان به دو گروه تقسیم گردیدند. آماده‌سازی کانال‌های دو گروه توسط سیستم روتاری رسیپروک و نئولیکس انجام شد. ضخامت عاج باقی‌مانده، ترانسپورتیشن و نسبت مرکزیت کانال توسط تصاویر CBCT قبل و بعد از اینسترومنتیشن بررسی و مقایسه گردیدند. تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز توسط نرم‌افزارSPSS ۱۹ و با استفاده از آنالیز واریانس و آزمون‌های تی مستقل و تی زوجی انجام شد.
یافته‌ها: اختلاف میزان عاج در فواصل ۳، ۵ و ۷ میلی‌متری از اپکس، قبل و بعد از اینسترومنتیشن در سطح باکولینگوالی و مزیودیستالی معنادار بود؛ اما بین میزان ترانسپورتیشن در سه مقطع ۳، ۵ و ۷ میلی‌متری از آپکس در هر دو سیستم رسیپروک و نئولیکس اختلاف معناداری مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: هر دو سیستم روتاری رسیپروک و نئولیکس کارایی بالایی در شکل‌دهی کانال ریشه دندان دارند. بر مبنای نتایج، میزان ترانسپورتیشن در سیستم‌های مذکور حین آماده‌سازی کانال‌های انحنادار، بسیار کم بوده و مرکزیت کانال حفظ می‌شود.
امیر اسکندرلو، کریم قاضی خانلو ثانی، لیلی تاپاک، حامد سرتیپی،
دوره ۲۷، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۹ )
چکیده
سابقه و هدف: ایمپلنت‌های دندانی ابزار قابل‌اعتمادی برای جایگزینی دندانهای ازدست‌رفته هستند و امروزه استفاده از روش‌های تصویربرداری پیشرفته برای بررسی محل قرارگیری ایمپلنت رو به گسترش است. هدف از انجام این مطالعه تعیین فراوانی انواع تیپ‌های استخوانی در محل جایگذاری ایمپلنت در گروه‌های سنی متفاوت در تصاویر توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی (CBCT: Cone Beam Computed Tomography) است.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی، تصاویر توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی تهیه‌شده از ۳۲۰ بیمار بررسی شد که برای جایگذاری ایمپلنت با دستگاه Promax تهیه شده بود. بیماران در ۱۰ گروه سنی با فاصله ۵ سال از ۲۰ تا ۷۰ سال تقسیم شدند. نوع استخوان بر اساس طبقه‌بندی Zarb و Lekholm تعیین شد. به‌منظور تعیین نوع استخوان مقاطع کراس‌سکشن با ضخامت ۱ میلیمتر در مناسب‌ترین محل جایگذاری ایمپلنت در ناحیه بی‌دندانی تهیه و تصاویر حاصل را دو مشاهده‌گر ارزیابی کردند.
یافته‌ها: از مجموع ۱۰۴۲ محل جایگزینی ایمپلنت،۴۶۱ مورد در فک بالا و ۵۸۱ مورد در فک پایین تعیین شده بود. تحلیل آماره کاپا توافق آماری معناداری بین مشاهده‌گرها نشان داد (۸۲ درصد). تیپ‌های استخوانی D۳، D۲، D۴ و D۱ به ترتیب بیشترین شیوع را داشتند. در مردان استخوان تیپ D۳ بیشترین و D۱ کمترین شیوع را داشتند. در زنان هم تیپ D۳ و D۱ به ترتیب بیشترین و کمترین شیوع را داشتند. با افزایش سن میزان فراوانی تیپ استخوانی D۳ و D۴ بیشتر می‌شود. همچنین کمترین فراوانی تیپ استخوانی در سنین پایین از نوع D۱ و بیشترین آن مربوط به D۳ بود.
نتیجه‌گیری: تصاویر توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی ابزار قابل‌اعتمادی برای تعیین انواع تیپ‌های استخوانی در ناحیه جایگذاری ایمپلنت و متعاقباً تعیین پیش‌آگهی طرح درمان است.
امیر مقصودلو راد، مرجان کاظمی نیا، مریم رسولی،
دوره ۳۰، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۲ )
چکیده
سابقه و هدف: یکی از مهم‌ترین مراحل درمان ریشه، آماده‌سازی صحیح و کامل کانال ریشه است. هدف از انجام این مطالعه مقایسه‌ی میزان جابه‌جایی کانال ریشه دندان (ترانسپورتیشن) در دو فایل نیکل تیتانیومی OneShape و Neolix است.
مواد و روشها: این مطالعه آزمایشگاهی بر روی ۳۰ دندان مولر اول مندیبل انسان با انحنای ۲۵ تا ۳۵ درجه که به دلایل پریودنتال کشیده شده بودند انجام شده است. نمونه‌ها به صورت تصادفی به دو گروه (هر گروه ۱۵ عدد) تقسیم شدند. از دندان‌ها پیش از مداخله اسکن CBCT تهیه شد. سپس دندانهای هر گروه توسط فایل موردنظر OneShape و Neolix طبق دستور شرکت سازنده آماده شدند. سپس بار دیگر از دندان‌ها در همان زاویه اسکن CBCT تهیه شد. میزان ترانسپورتیشن در دو فاصله‌ی سه و نه میلی‌متری در بعد مزیودیستالی از اپکس آنالیز شدند. زمان آماده‌سازی هر دندان نیز توسط کرنومتر ثبت شد. داده‌های دو گروه مطالعه توسط آزمون t مستقل آنالیز شدند (۰/۰۵=α).
یافته‌ها: میانگین ترانسپورت در فاصله‌ی سه میلی‌متری از اپکس در گروه OneShape و Neolix به ترتیب ۰/۱۹ و ۰/۱ میلیمتر بود. میانگین ترانسپورتیشن در فاصله‌ی نه میلی‌متری از اپکس به ترتیب در گروه‌های OneShape و ۰,۲ Neolix و ۰/۱ میلیمتر بود. از لحاظ آماری تفاوت معناداری در میزان ترانسپورتیشن بین دو گروه در فاصله‌ی سه میلی‌متری (۰/۰۵۵=p) و نه میلی‌متری (۰/۳۹=p) وجود نداشت. میانگین زمان آماده‌سازی در گروه OneShape بیشتر از Neolix بود اما از لحاظ آماری تفاوت معناداری را نشان نداد(۰/۳۷=p).
نتیجه‌گیری: هر دو فایل Neolix و OneShape با حفظ انحنای کانال ترانسپورتیشن اپیکال چشم‌گیری نداشتند و برای شکل‌دهی کانال مناسب بودند
