مقدمه و هدف: خیار دریایی گونه Holothuria leucospilota متعلق به شاخه خارپوستان می باشد، بررسی های انجام شده در رابطه  با خواص بیولوژیک خارپوستان نشان می دهد که بیشترین ترکیبات شیمیایی دارای خواص بیولوژیک متعلق به خیارهای دریایی می باشد. این مطالعه به منظور تعیین خواص ضد باکتری عصاره های آبی و متانولی استخراج شده از خیار دریایی نسبت به باکتری های گرم مثبت و منفی که سبب بیماریزایی انسانی می گردند طراحی شده است.

روش کار: 9 عدد خیار دریایی در بهمن ماه سال 93 از جزیره هنگام جمع آوری شدند. سپس عصاره گیری با استفاده از حلال متانولی از پودر تهیه شده از خیار دریایی انجام گردید. بررسی خواص ضد باکتری عصاره های آبی و متانولی روی باکتری های E. coli ،P. aeruginosa ، B. pumilus، S. aureus،S. typhi ، S. marcescens ، B. cereus  با استفاده از روش رقت لوله ایی به منظور تعیین حداقل غلظت مهار کنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC)  انجام شد.    

نتایج: عصاره آبی روی هیچ کدام از باکتری های مورد آزمایش اثر ضد باکتری از خود نشان نداد. عصاره متانولی از رشد باکتریهای گرم منفی اشرشیاکولای، سالمونلا تیقی و ﺳﺮاﺷﯿﺎ ﻣﺎرﺳﯿﺴﻨﺲ جلوگیری نمود و از رشد باکتری های سالمونلا تیقی و ﺳﺮاﺷﯿﺎ ﻣﺎرﺳﯿﺴﻨﺲ در غلظت 10 میلی گرم بر میلی لیتر جلوگیری نمود. عصاره متانولی از رشد تمامی باکتری های گرم مثبت مورد آزمایش؛ باسیلوس سرئوس، باسیلوس پومیلوس و استافیلوکوکوس آورئوس شد اما تنها منجر به مرگ باکتری استافیلوکوکوس آورئوس در غلظت های 40 میلی گرم بر میلی لیتر شد.

نتیجه نهایی: نتایج نشان می دهد که عصاره متانولی حاوی ترکیبات دارای اثر ضد باکتری می باشد اما بر خلاف بسیاری از جانداران دریایی مورد آزمایش خیار دریایی نسبت به باکتری های گرم منفی نیز اثر ضد باکتری نسبتاً خوبی از خود نشان داد.