مقدمه و هدف: زنان در طول دوران زندگی خود تغییرات فیزیولوژیکی مختلفی را تجربه می کنند که می تواند حداکثر ظرفیت فیزیولوژیک آنها را جهت اجرای فعالیت های ورزشی تحت تاثیر قرار دهد و نتیجه ی آن کاهش استفاده از حداکثر منافع تمرین است. بنابراین، توجه به این امر و یافتن بهترین دوره ی زمانی برای اجرای فعالیت های ورزشی امر مهمی است و در این میان مصرف نوشیدنی ورزشی می تواند به افزایش عملکرد ورزشی آنان کمک کند. هدف از مطالعه حاضر دست یابی به بهترین زمان جهت به نمایش گذاشتن حداکثر عملکرد جسمانی در زنان جوان فعال و بررسی اثر نوشیدنی ورزشی در جهت بهبود کارایی آنان می باشد.

روش کار: در این کار آزمایی بالینی 22 زن ورزشکار با حداقل دو سال سابقه فعالیت ورزشی منظم در تمرینات هوازی، به صورت داوطلبانه شرکت کردند و به صورت تصادفی به دو گروه کنترل (عدم مصرف نوشیدنی ورزشی) و مداخله (مصرف نوشیدنی ورزشی) تقسیم شدند. سپس ارزیابی عملکرد ورزشی در دو دوره ی اوایل فاز فولیکولی و اواخر فاز فولیکولی صورت گرفت و نتایج بدست آمده با استفاده از آزمون های آماری وتوسط نرم افزار spss16 تجزیه وتحلیل شدند.

نتایج: در گروه کنترل حداکثر اکسیژن مصرفی (VO₂ max) در اوایل فاز فولیکولی (نسبت به اواخر فاز فولیکولی) به طور قابل توجهی کاهش یافت (P=0.02) و اختلاف معناداری در VO₂ max بین دو گروه در اوایل فاز فولیکولی مشاهده گردید (P=0.031). در حالت استراحت، ضربان قلب و فشارخون سیستولی و دیاستولی در گروه ها در فاز های مختلف، اختلاف معناداری با یکدیگر نداشتند (P>0.05). در گروه کنترل بر خلاف گروه مداخله، ضربان قلب دقایق اول و سوم ریکاوری در اوایل فاز فولیکولی (نسبت به اواخر فاز فولیکولی) به طور قابل توجهی افزایش یافت (به ترتیب P=0.016 و P=0.043) و در مقایسه با گروه مداخله نیز معنادار بود (به ترتیب P=0.021 و P=0.025). فشار خون سیستولی و دیاستولی دوره ریکاوری، بین دو گروه و نیز در هر گروه در فازهای مختلف، از لحاظ آماری متفاوت نبود (P>0.05). 

نتیجه نهایی: اواخر دوره فولیکولی نسبت به اوایل دوره فولیکولی مناسب ترین زمان جهت اجرای فعالیت های ورزشی و دست یافتن به منافع تمرین است. همچنین مصرف نوشیدنی ورزشی حاوی 6% کربوهیدرات، 20 دقیقه قبل از اجرای آزمون در اوایل فاز فولیکولی قادر است تا حداکثر عملکرد را بهبود بخشد.