مقدمه و هدف: کارسینوم سلول بازال (BCC) شایعترین تومور بدخیم مبتلاکننده انسان است. در پاتوژنز این تومور بیش از همه نقش اشعه ماوراء بنفش شناخته شده است. علاوه بر این اخیراً برخی مارکرهای ایمونوهیستوشیمیایی مانند پروتئین p53 و یا آنتی ژن Ki-67 در پاتوژنز BCC مطرح شده اند. همچنین برخی مطالعات از آنها به عنوان عوامل پیش آگهی دهنده در موارد عود یا متاستاز نام برده اند. این مطالعه جهت تعیین فراوانی و شدت بیان این مارکرها در نمونه های BCC انجام شده است.

روش کار: مطالعه حاضر نوعی مطالعه توصیفی - تحلیلی است که بر روی 100 نمونه بدست آمده از بیماران مبتلا به BCC انجام شده است. ابتدا نمونه ها با فرمالین فیکس شده و با استفاده از رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین با میکروسکوپ نوری مشاهده شدند و تایپ هیستوپاتولوژیک BCC تعیین شد. سپس با استفاده از کیت های آزمایشگاهی مخصوص از نظر p53 و Ki-67 مورد ارزیابی قرار گرفتند. لام های آماده شده از نظر بیان یا عدم بیان و نیز شدت بیان این مارکرها بررسی شدند. اطلاعات دیگری مانند سن، جنس، ناحیه آناتومیک درگیر و تایپ هیستوپاتولوژیک به همراه نتایج بدست آمده از بررسی این بیومارکرها استخراج شده و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS 15.0 آنالیز شدند.

نتایج: از 100 بیمار شرکت کننده در مطالعه 62% مرد و 38% زن بودند. میانگین سنی مبتلایان 14.36 ± 63.97 سال بدست آمد. درصد فراوانی بیان Ki-67 و p53 به ترتیب 60% و 76% بود. از نظر شدت بیان Ki-67، 30% نمونه ها بیان قوی و 70% بیان ضعیف داشتند. این مقدار برای p53 ، 30% بیان ضعیف و 70% شدت بیان قوی از خود نشان دادند. از نظر ارتباط بین فراوانی و یا شدت بیان این مارکرها با متغیرهایی مانند سن، جنس، محل آناتومیک ضایعه، و تایپ پاتولوژیک ضایعات بررسی انجام شد که در اغلب موارد ارزش P بالاتر از رقم معناداری تعریف شده (0.05) بدست آمد، بجز در مورد ارتباط بین سن بیماران و شدت بیان Ki-67 در سنین پایین تر که میزان بیان این مارکر قویتر بود (P=0.036).

نتیجه نهایی: با توجه به نتیجه بدست آمده در مورد بیان p53 و Ki-67 در بیماران BCC می توان گفت از نظر فراوانی بیان این مارکرها مطالعه حاضر با سایر مطالعات همخوانی دارد اما از نظر ارتباط بین شدت بیان این مارکرها با واریان های پاتولوژیک خاص، جنس و با ناحیه آناتومیک مبتلا ، مطالعه حاضر تأییدکننده این ارتباط نبود و تفاوت های بدست آمده از نظر آماری معنادار نبودند.