مقدمه و هدف: دیابت ملیتوس بیماری شایعی است که تقریباً 1.5 میلیون نفر در ایران به آن مبتلا میباشند. با‌توجه به عوارض داروهای شیمیایی، گرایش به استفاده از گیاهان رو به افزایش است. از میان گیاهان دارویی می‌توان به گزنه اشاره کرد. هدف از این مطالعه تعیین اثر عصاره‌ی هیدروالکلی گزنه برمقاومت به انسولین و برخی از عوامل التهابی در بیماران دیابتی نوع 2 می باشد.

روش کار: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی یک سوکور بود که بر روی 50 مرد و زن مبتلا به دیابت نوع 2، با میانگین سنی 13.75±52.39 سال صورت گرفت. بیماران به طور تصادفی به دو گروه مداخله و شاهد تقسیم بندی شدند. آنان از 100 میلی‌گرم به ازای کیلوگرم وزن بدن عصاره‌ی گزنه یا دارونما به صورت منقسم در سه نوبت به مدت دو ماه استفاده کردند. در ابتدا و انتهای مطالعه سطوح انسولین ناشتا و برخی از عوامل التهابی ( اینترلوکین 6(IL-6) ، فاکتور نکروز توموری (αTNF -) و(hsCRP) high sensitive C-Reactive Protein سرم اندازه گیری شد. آنالیز آماری داده ها توسط SPSS نسخه ی 18 و با استفاده از آزمونهای آماری تی و کولموگرف ـ اسپیرنوف انجام شد. P<0.05 در تمام اندازه گیری ها معنی دار در نظر گرفته شد.

نتایج: hsCRP و IL-6درگروه مداخله نسبت به گروه شاهد، در پایان مطالعه کاهش معنی داری را نشان داد (P<0.05). سطوح αTNF -، انسولین ناشتا و حساسیت به انسولین در گروه مداخله نسبت به گروه شاهد، تغییر معنی داری را نشان نداد.

نتیجه ‌نهایی: عصاره ی هیدروالکلی گزنه پس از دو ماه مداخله سبب کاهش hsCRP و IL-6 در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 شد.