مقدمه و هدف: کلرهگزیدین از گروه آنتی سپتیک ها بوده و از تشکیل پلاک و ژنژویت جلوگیری می کند، مهمترین عارضه جانبی کلرهگزیدین ایجاد تغییر در رنگ دندان است. هدف از این مطالعه بررسی میزان رنگ ایجاد شده در اثر استفاده از کلرهگزیدین و نقش سدیم پربورات در کارآئی کلرهگزیدین از نظر رنگ زدایی ، میزان کاهش پلاک و التهاب لثه بود.

روش کار: در این مطالعه کارآزمایی بالینی 40 بیمار (20 تا 30 سال) مراجعه کننده به بخش پریو دانشکده دندانپزشکی همدان که التهاب لثه خفیف تا متوسط داشتند بطور تصادفی در دو گروه با طرح مطالعه موازی و دو سویه کور مورد بررسی قرار گرفتند. در شروع مطالعه بیماران تحت جرم گیری ، پالیش و صاف کردن سطح ریشه قرار گرفتند و بمدت دو هفته بطور روزانه مسواک زدند، پس از 2 هفته شاخص پلاک دندانی (Plaque Index PI) ، شاخص لثه ای (Gingival Index GI) و شاخص خونریزی از لثه (Bleeding Index BI) تعیین گردیدند، در گروه کنترل دهانشویه کلرهگزیدین گلوکونات 0.2 درصد و در گروه آزمایش دهانشویه کلرهگزیدین گلوکونات 0.2 درصد حاوی سدیم پربورات (محلول 0.2 درصد) مورد استفاده قرار گرفت. در طی این مدت بیماران مسواک نزدند و پس از 14 روز شاخص های فوق و همچنین شاخص رنگ اندازه گیری گردید. میزان تغییر رنگ بزاق غیر تحریکی بیمار بعد از مصرف دهانشویه کلر هگزیدین و دهانشویه ترکیبی به صورت in – vitro توسط دستگاه اسپکتروفتومتری اندازه گیری شد. داده ها به کمک آزمون آماری t-test مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج: شاخصهای PI و BI و GI در دو گروه تفاوت معنی داری نداشتند، هرچند که میزان کاهش در PI و GI و BI در گروه آزمایش اندکی بیشتر بود. در بررسی شدت و وسعت رنگ در ناحیه تنه ای و لثه ای کاهش معنی داری در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد (P<0.05).

نتیجه نهایی: کاربرد دهانشویه کلرهگزیدین حاوی سدیم پربورات باعث کاهش قابل ملاحظه ای در شدت و وسعت رنگ پذیری دندان شده اما تأثیری بازدارنده بر خاصیت کاهش پلاک و التهاب لثه کلرهگزیدین ندارد.