مقدمه و هدف: بدون شک تولید مثل و باروری به عنوان اصل بقاء بشر همیشه ازمهمترین موضوعات بوده است و سقط خودبخودی مکرربعنوان شایع‎ترین عارضه حاملگی با شیوع 3 درصد به عنوان مشکل تاثیرگذار در زندگی بشری، بخش مهمی از طبابت و تحقیق در جامعه پزشکی را به خود اختصاص داده است .فاکتورها و عوامل مختلفی در سقط نقش دارند. با این وجود مهمترین عامل از دست دادن جنین ، اختلالات ایمنی محسوب می‎شود. گزارشات جدید نشان می‎دهد ، سلولهای ایمنی اندومتریوم رحمی بویژه سلولهای کشنده طبیعی (Natural killer / NK / cells) دردوران سیکل قاعدگی و در هنگام حاملگی دچار تغییرات قابل توجهی ‎می‎شوند که نشان دهنده نقش آنها در سیکل باروری می‎باشد. هدف از مطالعه حاضر با توجه به در دسترس بودن آنتی‎بادی مونوکلونال و تکنولوژی پیشرفته فلوسیتومتری در تشخیص اختصاصی سلولهای ایمنی ، بررسی و مقایسه سلولهای NK در خون محیطی زنان غیرباردار و بدون فرزند زنده با سابقه سقط مکرر و زنان غیرباردار با سابقه حاملگی طبیعی می‎باشد تا نقش این سلولها در پروسه باروری روشن‎تر گردد.

روش کار: در یک مطالعه مورد-شاهدی 30 نمونه ازخون محیطی زنان غیرباردار که حداقل سه بارسقط مکرر داشتند و از نظر سایرجنبه‎ها مانند مشکلات طبی و آناتومیکی سالم گزارش شده بودند (گروه آزمون) ‌و 30 نمونه خون از زنان غیرباردار طبیعی که بچه زنده داشتند (گروه کنترل) تهیه گردید. همه نمونه های خون پس از لیز گلبولهای قرمز بادو نوع آنتی‎بادی مونوکلونال برعلیه مارکرهای CD56+CD16+ (مارکرهای اختصاصی سلولهای NK) رنگ آمیزی و سپس توسط دستگاه فلوسایتومتری مورد بررسی و آنالیز قرار گرفتند. آزمون آماری t جهت مقایسه درصد سلولهای NK در بین دو گروه انجام شد.

نتایج: اختلاف معنی‎داری بین میانگین جمعیت سلولهای CD56+CD16+در دو گروه آزمون وکنترل وجود داشت (P=0.026) بطوریکه سلولهای NK در زنان مبتلا به سقط مکرر نسبت به گروه زنان سالم بارور افزایش نشان داد. همچنین میانگین جمعیت سلولهای CD56+ و CD16+ در زنان با سابقه سقط مکرر بیشتر از گروه کنترل بود (P<0.05).

نتیجه نهایی: افزایش سلولهای NK خون محیطی و بدنبال آن احتمالاً تغییراتی درعملکرد سیتوتوکسیسیتی این سلولها بویژه در ارتباط با سلولهای ترفوبلاست جفت در دوران حاملگی در اتیولوژی سقط مکرر می‎تواند دخالت داشته باشد. مطالعات بیشتری از جمله عملکرد این سلولها و بررسی سایتوکاین‎های مترشحه از آنها و گیرنده های سطح سلولی در سقط مکرر و دیگر اختلالات سیستم باروری از جمله نازائی ، اندومتریوزیس ، پره اکلمپسی پیشنهاد می شود.