مقدمه و هدف: در این مطالعه اثرات میدان های مغناطیسی و نقش محافظتی سولفات روی با دوزهای متفاوت بر روند اسپرماتوژنز موش صحرایی مورد بررسی قرار گرفت.

روش کار: در این مطالعه تجربی 32 موش صحرایی بالغ نژاد ویستار با سن 10 هفته وبا وزن 10± 200 گرم بطور کاملا تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند گروه 1: به عنوان گروه شاهد ، گروه 2: تحت میدان مغناطیسی با قدرت 1.7 میلی تسلا قرار گرفتند، گروه 3: تحت میدان مغناطیسی با قدرت 1.7 میلی تسلا قرار گرفتند و روزانه 200ppm سولفات روی روزانه و به صورت خوراکی دریافت کردند.گروه 4: تحت همان میدان مغناطیسی قرار گرفتند و روزانه 500ppm سولفات روی روزانه و به صورت خوراکی دریافت کردند.پس از گذشت 40 روز موش ها کشته شده ، اپیدیدیم آنها استخراج و پس از سوراخ سوراخ شدن توسط نوک سوزن سرنگ انسولین در قطرات 50 میکرولیتری محیط کشت T6+5mg/ml BSA قرار داده شدند و سپس به مدت یک ساعت در انکوباتور و تحت شرایط 37 درجه سانتیگراد و 5 در صد دی اکسید کربن انکوبه شدند. تعداد و حرکت اسپرم ها بررسی و اطلاعات حاصله در جدول ثبت اطلاعات درج گردیدند. داده ها با استفاده از آزمون ANOVA و آزمون های تکمیلی توکی و دانکن تجزیه و تحلیل شدند.

نتایج: میانگین تعداد اسپرم ها در گروههای 1 ، 2 ،3 و 4 بترتیب برابر 7.96±56.6، 1.31±30.2 ، 2.09±38.6 و 6.74±42.5 میلیون در میلی لیتر بود. آنالیز آماری انجام شده نشان داد که تعداد اسپرم ها در گروه دوم بطور معنی داری نسبت به گروههای دیگر کمتر بود (P<0.05) هم چنین تعداد اسپرم ها در دو گروه سوم و چهارم بطور معنی داری از گروه دوم بیشتر بود (P<0.05) در صد اسپرم های با حرکت پیشرونده (رو به جلو) به ترتیب در چهار گروه مورد مطالعه برابر 3.88±52.25 ، 1.82 ± 22.35، 3.17 ± 49.26 و 4.05±46.11 بود. آنالیز آماری انجام شده نشان داد که در گروه دوم در صد اسپرم های متحرک بطور معنی داری از دیگر گروهها کمتر بود (P<0.05).

نتیجه نهائی: میدان الکترومغناطیسی سبب آسیب به روند اسپرماتوژنز موش صحرایی می شود و ترکیبات روی می توانند آسیب وارده شده به روند اسپرماتوژنز را کم کند.