مقدمه و هدف: تاثیرات جانبی داروها و همچنین ایجاد مقاومت دارویی نسبت به آنها از عوامل گرایش محققین به سمت گیاهان دارویی می باشد. هدف اصلی این مطالعه تعیین اثرات محتمل ضد ویروسی عصاره متانولی ریشه شیرین بیان بر ضد ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1 در محیط کشت سلولی و با کاربرد متد TCID50 (50%Tissue Culture Infective Dose) بوده است.

روش کار: در این مطالعه تجربی جهت به دست آوردن غلظت مناسب عصاره برای سلولهای Vero ، رقتهای مختلف عصاره متانولی در آزمون نوترال رد بررسی شد. پیش تیمار سلولها با عصاره شیرین بیان ، تیمار مستقیم ویروس با عصاره و نیز تیمار سلولها با عصاره شیرین بیان 1 ، 4 ، 8 ، 12 و 24ساعت پس از آلوده نمودن سلولها با ویروس انجام گرفت و جهت بررسی میزان عفونت زایی ویروس در هر مرحله آزمون TCID50 انجام گرفت. نتایج به دست آمده پس از آنکه تمام آزمونها سه بار تکرار شد مورد بررسی قرار گرفتند.

نتایج: پیش تیمار سلولها با عصاره به مدت 2 ساعت و انکوباسیون ویروس با عصاره به مدت 1 ساعت و 2 ساعت قبل از آلوده نمودن سلولها میزان TCID50 ویروس را در مقایسه با کنترل کاهش داد و میزان کاهش از لحاظ آماری و با توجه به مقدار احتمال به دست آمده معنی دار بود (P <0.001). در آزمونهایی که عصاره 1 ، 8 و 12 ساعت پس از آلوده نمودن سلولها با ویروس اضافه گردید نسبت به حالت کنترل Log TCID50یک لگاریتم کاهش یافت و میزان کاهش عفونت زایی از لحاظ آماری معنی دار بود. مقایسه روابط درون گروهی میان گروههای مختلف زمانی نشان داد که میزان تغییر Log TCID50 تحت تاثیر عصاره متانولی شیرین بیان در حالتی که گروههای 1 و 4 ساعت ، 1 و 24 ساعت ، 4 و 8 ساعت، 4 و 12 ساعت، 8 و 24 ساعت و 12 و 24 ساعت با یکدیگر مقایسه شدند ، دارای تفاوت معنی دار میباشد (P<0.001).

نتیجه نهایی: مطالعه حاضر منجر به حصول نتایج جدیدی در زمینه تاثیرات ضد ویروسی عصاره متانولی شیرین بیان از جمله تائید نقش زمان تاثیرگذاری عصاره بر میزان TCID50 ویروس گردید. از سوی دیگر پیش تیمار ویروس با عصاره متانولی شیرین بیان و نیز پیش تیمار سلولها با عصاره، قبل از آلوده نمودن آنها با ویروس تاثیر ضد ویروسی این عصاره بر علیه ویروس هرپس سیمپلکس تیپ 1 را نشان داد.