مقدمه و هدف : سنگ های ادراری پس از عفونت های ادراری و بیماری های پروستات سومین بیماری شایع دستگاه ادراری ـ تناسلی را تشکیل می دهند. فاکتورهای مختلف دموگرافیک ، محیطی  و‍‍ ژنتیک در بروز آنها موثراست. در این  مطالعه به بررسی مشخصات  اپیدمیولوژیک بیماران مبتلا به سنگ های ادراری که در طی سالهای 1389 تا1392 به بیمارستان های آموزشی شهر همدان مراجعه کرده اند، پرداخته می شود.

روش کار: در این مطالعه که به روش تحلیلی مقطعی انجام شد 500 بیمار مبتلا به سنگ های ادراری مراجعه کننده به بیمارستانهای آموزشی شهر همدان مورد مطالعه قرارگرفتند. جواب آزمایشات آنالیز سنگ ادراری و همچنین سایر داده های دموگرافیک بیماران از پرونده الکترونیک بیماران موجود در سیستم کامپیوتری آزمایشگاه استخراج شد. نتایج آزمایشات ومشخصات بیماران در چک لیستی که به همین منظور طراحی شده بود، ثبت گردید. در پایان داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه­ی 16 و توسط شاخص های آمار توصیفی تحلیل شدند.

نتایج: محدوده سنی جمعیت مورد مطالعه بین 5/0 تا 84 سال و با میانگین سنی 36/40 سال بود. 348 نفر (6/69%) مرد و 152نفر (4/30%) زن بودند. نسبت مرد به زن 3/2 به 1بود. بیشترین میزان شیوع سنگ در مردان بین سنین 25تا 45سالگی و در زنان بین سنین 30تا50 سالگی محاسبه شد. از 500بیماری که مورد مطالعه قرار گرفت، 466نفر فقط یک نوع سنگ و34بیمار دو نوع سنگ داشتند بنابراین در مجموع 534سنگ مورد آنالیز قرار گرفت که از این میان سنگ اگزالات کلسیمی با فراوانی 386مورد (5/72%) بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داد. سنگهای اسید اوریکی (130مورد، 3/24%)، سیستینی (14 مورد، 6/2%)، کلسیم کربناتی (3مورد، 5/0%)و کلسیم فسفاتی (1مورد، 1/0%) در رده های بعدی قرار گرفتند.

نتیجه­ نهایی: سنگ های ادراری در مردان تقریبا دو برابر زنان میباشد. اکثر بیماران در محدوده سنی 42-38 سال قرار دارند. شایع ترین سنگ ادراری در مردان و زنان و در تمامی رده های سنی اگزالات کلسیمی می باشد.