مقدمه: ملاسما یک هایپرپیگمانتاسیون اکتسابی، مزمن، راجعه و قرینه است که با مأکول و پچ های خاکستری- قهوه‌ای با حاشیه‌های مشخص درناحیه صورت رخ می‌دهد. درمان‌های زیادی جهت بهبود آن به کار می‌رود که میزان تأثیر و عوارض جانبی متفاوتی را به همراه دارند. این مطالعه با هدف مقایسه اثر درمانی هیدروکینون چهار درصد با آزلائیک اسید 20 درصد در درمان ملاسما انجام گرفت.

روش کار: در این مطالعه کارآزمایی بالینی دوسوکور، جامعه آماری عبارت بود از کلیه بیمارانی که در طی دوره زمانی دی‌ماه 1392 تا تیرماه 1393 به درمانگاه پوست بیمارستان فرشچیان همدان مراجعه کرده بودند و تشخیص بالینی ملاسما برای آنها داده شده بود. انتخاب نمونه به روش سرشماری انجام گرفت و تعداد 44 بیمار وارد مطالعه شدند. بیماران به صورت کاملاً تصادفی در دو گروه درمان با آزلائیک اسید 20 درصد و هیدروکینون چهار درصد طی چهار ماه مورد درمان قرار گرفتند. اطلاعات به دست آمده از تک تک بیماران وارد نرم افزار SPSS نسخه 16 گردید و با آزمون‌های توکی، آنوا یک طرفه و مجذور کای تجزیه و تحلیل آماری شد.

یافته ها: از تعداد کل 44 نفر، 21 بیمار هیدروکینون 4 درصد و 23 نفر آزلائیک اسید 20 درصد به شکل تصادفی دریافت کردند. نتایج نشان داد که هر دو گروه درمانی مورد مطالعه از نظر جنسیت و سن تفاوت معنی دار با هم نداشتند. در دو گروه درمانی با گذشت زمان و (,MASI score melasma area & severity index) سیر نزولی داشت و بین دو گروه در پایان ماه چهارم تفاوت معنی‌دار دیده شد (006/0=P). همچنین به صورت کلی اختلاف میانگین MASI Score در هر دو گروه مطالعه در زمان‌های متفاوت معنی دار بود و در تمام دوره‌های زمانی میانگین Score MASI برای آزلائیک اسید 20% نسبت به هیدوکینون 4 درصد کمتر بود (001/0 = P).

نتیجه گیری: استفاده آزلائیک اسید 20 درصد نسبت به هیدروکینون 4 درصد اثر درمانی بهتری در درمان ملاسما دارد و شاید بتوان آزلائیک اسید 20 درصد را جایگزین مناسبی برای هیدروکینون 4 درصد در درمان ملاسما دانست.