مقدمه و هدف: سوء مصرف استروئیدهای آنابولیک در میان ورزشکاران حرفه ای و آماتور و مراجعین به سالن های ورزشی در حال گسترش است. آگاهی آموزش دهندگان بهداشت از اینکه چرا ورزشکاران از این گونه مواد استفاده می کنند می تواند آنان را در طراحی یک برنامه آموزشی مناسب و اثربخش راهنمائی کند. در این راستا مفهوم کنترل رفتار به معنی برآورد فرد از آسانی یا سختی انجام رفتار است و خودکارآمدی نیز اطمینان خاطری است که شخص درباره انجام فعالیت خاصی احساس می نماید. هر دوی این مفاهیم اشاره به باورهای افراد که آنها را قادر به انجام یک رفتار می کند، دارند. هدف از انجام مطالعه حاضر تعیین نقش خودکارآمدی و کنترل رفتار درک شده در پیش بینی مصرف استروئیدهای آنابولیک در بین ورزشکاران رشته بدنسازی می باشد. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی می باشد که بر روی 300 نفر از ورزشکاران عضو باشگاه های بدن سازی مردان شهر همدان انجام گرفته است. داده ها با استفاده از پرسشنامه خودگزارش دهی در سه بخش، مشتمل بر اطلاعات دموگرافیک، خودکارآمدی و کنترل رفتار درک شده در عدم مصرف استروئیدهای آنابولیک گردآوری شده است. اطلاعات با بهره گیری از آزمون های آنالیز رگرسیون لوجستیک و همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج: 62.3 درصد ورزشکاران سابقه مصرف استروئیدهای آنابولیک را در طول عمر داشتند که 73 نفر (24.3 درصد) از ورزشکاران مصرف کننده جاری بودند و 114 نفر (38 درصد) از شرکت کنندگان نیز مصرف استروئیدهای آنابولیک در گذشته را داشتند. آنالیز رگرسیون لوجستیک نشان داد که خودکارآمدی (P=0.000 & QR=0.851) و کنترل رفتار درک شده (P=0.000 & 0.711) پیش بینی کننده مصرف استروئیدهای آنابولیک می باشند.

نتیجه نهایی: خودکارآمدی و کنترل رفتار درک شده بالا، دارای پتانسیل بالایی برای محافظت از نوجوانان و جوانان در پیشگیری از انجام رفتارهای پر خطر می باشند. برنامه های جامع پیشگیرانه آموزش بهداشت نیازمند تاکید بر روی عوامل روانی است که میانجی و پیش بینی کننده رفتارهای مرتبط با سلامت نوجوانان و جوانان هستند.