مقدمه و هدف: کانسر پروستات شایعترین بدخیمی در مردان است و 10% علت مرگ ناشی از بدخیمی‌ها را شامل می‌شود.شیوع کارسینوم پروستات با افزایش سن افزایش می‌یابد و بعد از سنین میانسالی شایع است. ثابت شده‌ترین فاکتورهای تعیین کننده پیش آگهی کانسر پروستات گرید هیستولوژیک براساس سیستم گلیسون و مرحله پاتولوژیک است. هدف از این مطالعه تعیین فراوانی بیان مارکرهای Ki-67, Her2-neu, bcl2, p53 در کارسینوم پروستات و مقایسه آنها در بین کارسینوم های گرید پایین و بالا مطابق با عدد گلیسون می باشد.

روش کار: این مطالعه به روش توصیفی تحلیلی بر روی نمونه های مربوط به 76 بیمار مبتلا به کانسر پروستات که در سال های 1385 تا 1390 در بیمارستان های بعثت و شهید بهشتی همدان پذیرش شده اند انجام شد. براساس سیستم گلیسون آدنوکارسینوم پروستات به دو گروه low grade یا well differentiated با عدد گلیسون 2 تا 6 و high grade یا poorly differentiated با عدد گلیسون 7 تا 10 تقسیم بندی شد. در نمونه هر بیمار بیان مارکرهای bcl2, Ki-67, p53 و Her2-neu توسط روش ایمونوهیستوشیمی ارزیابی شد و بعدازاستخراج اطلاعات و کد گذاری متغیرهای کیفی با استفاده از آزمون های آماری آنالیزانجام شد.

نتایج: از 76 بیمار مبتلا به کارسینوم پروستات 38 مورد (50%) low grade و 38 مورد دیگر (50%) high grade بودند. محدوده سنی بیماران در گروه گرید پایین از 51 تا 85 سال با میانگین سنی 71.2 سال و محدوده سنی مبتلایان به کارسینوم گرید بالا از 49 تا 83 سال با میانگین سنی 73.5 سال می باشد. در 52 مورد    (68.4%) از 76 بیمار مبتلا به کارسینوم پروستات بیان قابل توجه p53 مشاهده شد که 21 مورد (55.3%) در گروه grade low و 31 نمونه (81.6%) در گروه high grade قرار داشتند (P=0.013). واکنش مثبت برای bcl2 در 26 مورد (34.2%) دیده شد اما در مقایسه بین دو گروه گرید پایین (31.6%) و گرید بالا (36.8%) از نظر آماری تفاوت معناداری مشاهده نشد (P=0.405). 78.9% از کانسرهای پروستات برای Her2-neu ایمونوراکتیو بودند که 76.3% در گروه گرید پایین و 81.6% در گروه گرید بالا قرار داشتند (P=0.390). 40مورد (52.6%) کارسینوم های پروستات بیان بالای Ki-67 داشتند که شامل 36.8% ازگروه گرید پایین و 68.4% از گروه گرید بالا بودند (P=0.006).

نتیجه نهایی: در مطالعه حاضر فراوانی بیان Ki-67 و p53 مطابق با سایر مطالعات قبلی در گرید بالای کارسینوم پروستات بیشتر مشاهده می شود اما بیان مارکرهایHer2-neu و bcl2 ارتباطی با گرید ضایعه تومورال ندارد.